HEPATİT B ve HEPATİT C ENFEKSİYONLARININ SİROZ İLE İLİŞKİSİ
Siroz kati teşhisi karaciğer biyopsisi yapılarak konabilen kronik bir hastalıktır.Sirozlu vakalarda karaciğer dokusunda geriye dönüşü olmayan bir tahrip sonucu yaygın fibrozis (kalitesiz ve fonksiyonsuz bağ dokusu) ile rejenerasyon nodülleri ortaya çıkar.Sirozlu hastalarda fonksiyonel karaciğer dokusu kaybı sonucu sarılık, ödem, pıhtılaşma bozuklukları ve bazı metabolik anormallikler gelişir.Karaciğer dokusunda gelişen fibrozis ve nodüler yapı karaciğer içi damar ağını baskıya uğratarak portal hipertansiyon denilen bir duruma sebep olur ki bu tablo dalak büyümesi ve yemek borusunda varis gelişmesi gibi patolojik olaylara zemin hazırlar.Gerek karaciğerin fonksiyon gören dokusundaki kayıp ve gerekse portal hipertansiyon beraberce ilerlemiş siroz hastalarında ortaya çıkabilen ascite (karın boşluğunda su toplanması) ve karaciğer komasına (hepatik ensefalopati) neden olurlar.
Siroz Hastalığı ;
Alkolik
Kriptojenik (sebebi bulunamamış)
Posthepatitik (sıklıkla hepatit B/C enfeksiyonu sonrası)
Biliyer
Kardiyak
Metabolik / ilaca ikincil sirozlar şeklinde sınıflandırılabilir.
Sebebi saptanamayan siroz tüm sirozlu vakaların %10’unu oluşturur.Karaciğerde hepatit hastalığı gelişimi sonucu siroz gelişen hastaların ¼ ila ¾’ ünde sebebin hepatit-B veya hepatit-C olduğu bilinmektedir.Bu oranlar ülkeler veya coğrafi bölgeler arasında değişiklikler göstermektedir.Hepatit B virüs enfeksiyonunun sık gözlendiği coğrafi bölgelerde toplumun %15’i bu virüsü erken çocukluk döneminde almakta , böylece kronik taşıyıcıların %25’inde neticede siroz hastalığı gelişmektedir.Amerika Birleşik Devletleri toplumunda hepatit B sıklığı daha seyrektir.Ancak Amerikan toplumunda multipl seksüel partneri olan, damar içi uyuşturucu kullanan yahut homoseksüel cinsel yaşam sürenlerde Hepatit B sıklığı oldukça yüksek oranlarda tespit edilmektedir.Gelişmiş ülkelerde kan nakli sonrası ortaya çıkan birçok siroz vakasında sebebin kan naki ile geçmiş hepatit C virüs enfeksiyonu olduğu belirlenmiştir.
Hepatit C virüs enfeksiyonu devam eden hastalarda 10-20 yıllık takipte vakaların %20-30’unda siroz geliştiği bilinmektedir.Yine Amerika Birleşik Devletlerinde ilerlemiş siroz nedeni ile karaciğer nakli yapılan vakalarda siroza en sıklıkla sebep olan durumun hepatit C virüs enfeksiyonu olduğu bildirilmiştir.Hepatit B sebepli siroz vakalarında 5 yıllık yaşam oranı %50 seviyesindedir.Hepatit B sebepli siroz vakalarında karaciğer kanseri gelişme ihtimali 1 yıllık sürede %1,6 ila %6,5 düzeyindedir.Hepatit C sebepli siroz vakalarında da karaciğer kanseri sık ortaya çıkar ve 10 yıllık süreçte hepatit C’li tüm sirotiklerin %2 ila %6,6’ında karaciğer kanseri geliştiği bilinmektedir.
Günümüzde gerek hepatit B ve gerekse hepatit C enfeksiyonları için hatırı sayılır etkinliğe sahip ilaç tedavileri mevcuttur ve yukarıda anlatılan siroz ve onun kötü sonuçları henüz ortaya çıkmamışken tedavi alternatiflerinin uygulamaya sokulması hayati önem taşımaktadır.
